تاریخچه و ارکان یونسکو
هویت و مأموریت بنیادین یونسکو (سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد) که در ۱۶ نوامبر ۱۹۴۵ (۲۵ آبان ۱۳۲۴) با امضای اساسنامه توسط ۳۷ کشور تأسیس شد، نهاد تخصصی سازمان ملل در حوزه‌های آموزش، علوم، فرهنگ و ارتباطات است. مأموریت مرکزی آن “تقویت صلح جهانی از طریق ترویج همکاری‌های بین‌المللی به منظور ارتقای احترام به حقوق بشر، عدالت و حاکمیت قانون” (ماده ۱ اساسنامه) است. این سازمان با ۱۹۴ کشور عضو، استانداردها و کنوانسیون‌هایی مانند میراث جهانی (۱۹۷۲) و اخلاق هوش مصنوعی (۲۰۲۱) را توسعه می‌دهد.
ساختار حاکمیتی ارکان اصلی یونسکو شامل سه نهاد کلیدی است:
- کنفرانس عمومی: عالی‌ترین رکن تصمیم‌گیرنده متشکل از نمایندگان تمام کشورهای عضو که هر دو سال برنامه‌ها و بودجه را تصویب می‌کند.
- هیئت اجرایی: ۵۸ عضو منتخب که بر اجرای مصوبات نظارت دارد و دستورکار کنفرانس را آماده می‌کند.
- دبیرخانه: به ریاست مدیرکل (آدری آزولای از ۲۰۱۷) که اجرای عملیاتی برنامه‌ها را با همکاری ۲٬۰۰۰ کارمند از ۱۷۰ کشور مدیریت می‌کند.
