مطالعه جهانی منتشرشده در نشریه Energy Research & Social Science (2025) نشان می‌دهد که پروژه‌های انرژی به‌طور میانگین ۴۰٪ بیش از برآوردهای اولیه هزینه داشته و حدود دو سال دیرتر از زمان‌بندی اجرا می‌شوند. بر اساس این تحقیق، ریسک سرمایه‌گذاری در ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای بالاترین و در پروژه‌های خورشیدی کمترین میزان است. داده‌های این پژوهش شامل ۶۶۲ پروژه انرژی در ۸۳ کشور (بین سال‌های ۱۹۳۶ تا ۲۰۲۴) با مجموع سرمایه‌گذاری ۱.۳۵۸ تریلیون دلار بوده است.
تحلیل پژوهش آژانس بین‌المللی انرژی[1] پیش‌بینی می‌کند که سرمایه گذاری در انرژی تا سال ۲۰۵۰ بیش از ۱۰۰ تریلیون دلار برای توسعه زیرساخت‌های انرژی (با هدف رسیدن به کربن صفر ) هزینه خواهد داشت. این چالش به‌ویژه برای فناوری‌های نوین مانند هیدروژن سبز یا انرژی زمین‌گرمایی (هم‌راستا با SDG 7) جدی‌تر است، زیرا ارزیابی ریسک آن‌ها دشوارتر است.
نیروگاه‌های هسته‌ای: این پروژه‌ها بیشترین ریسک را دارند؛ هزینه ساخت آن‌ها به‌طور میانگین ۱۰۲.۵ درصد بیشتر از برآورد اولیه است و حدود ۱.۵۶ میلیارد دلار هزینه اضافی ایجاد می‌کنند. این مسئله می‌تواند تحقق SDG 13 (اقدام اقلیمی) را به تعویق بیندازد.
فناوری‌های نوین و فسیلی: زیرساخت‌های هیدروژن، پروژه‌های کربن‌گیری و ذخیره‌سازی (CCS) و نیروگاه‌های گازی نیز با افزایش هزینه و تأخیرهای سنگین روبه‌رو هستند.
انرژی‌های پاک: پروژه‌های خورشیدی و بادی (SDG 7) و شبکه‌های انتقال برق، از نظر ریسک مالی و زمان‌بندی، عملکرد بهتری دارند و اغلب پیش از موعد به بهره‌برداری می‌رسند.
در نهایت، بنژامین سوواکول[2]، سرپرست تحقیق، می‌گوید : “منابع کم‌کربن مانند باد و خورشید (SDG 7) علاوه بر مزایای اقلیمی و امنیت انرژی، از نظر اقتصادی نیز کم‌ریسک‌تر و پایدارتر هستند. این یافته‌ها فرصتی ارزشمند برای تسریع گذار به انرژی‌های پاک و تحقق SDG 13 فراهم می‌کنند.” این مطالعه همچنین نشان می‌دهد پروژه‌های بزرگ‌مقیاس (بیش از ۱۵۶۱ مگاوات) معمولاً با افزایش شدید هزینه و تأخیر همراه هستند. در مقابل، پروژه‌های کوچک و ماژولار[3] انرژی‌های تجدیدپذیر هم از نظر مالی و هم از نظر محیط‌زیستی مزیت بیشتری دارند. دعوت به انرژی‌های تجدیدپذیر (SDG 7) تنها یک انتخاب فناورانه نیست؛ بلکه یک مسئولیت اجتماعی و اخلاقی در برابر نسل‌های آینده (SDG 13) است. هر مطالعه و سرمایه‌گذاری در این مسیر، گامی برای آینده‌ای سبزتر، امن‌تر و کم‌هزینه‌تر خواهد بود. باشگاه علوم پایه و فناوری یونسکو از شما دعوت می‌کند با آگاهی‌بخشی، مطالعه و ترویج فناوری‌های نوین انرژی، نقش‌آفرین مسیر توسعه پایدار باشید.
منابع:
Sovacool, Benjamin K., and Hanee Ryu. “Beyond economies of scale: Learning from construction cost overrun risks and time delays in global energy infrastructure projects.” Energy Research & Social Science 123 (2025): 104057.
[1] IEA
[2] Sovacool, Benjamin
[3] modular